Het begin

Uit het Gemeentearchief

Zaandam. Een begaafd Zaandammer Gijs Karten, leraar aan het conservatorium te Tel Aviv (Palestina).
De 20-jarige G. Karten is 19 september 1937 te Zürich (Zwitserland) geslaagd als solo-klarinettist.
15 oktober 1937 zal hij zijn werkzaamheden bij het Palestine Symphonic Orchestra o.l.v. Arthuro Toscanini, in Palestina aanvangen. ( zie artikel in de Zaanlander 24-09-1937).

De foto werd genomen op 20 juli 1935

Details van zijn leven en werken kunt u zien op:
Gijs Karten https://nl.m.wikipedia.org

 

In Palestine I was Mr. Musician, here I am Johnny the musician!

 

                                                                                                                                       

"I did not want to become less good, nor wanted to lose my staccato en my self-critisism"

Gys Karten, ex-clarinettist, belonged to the ábsolute top

When Adolf Hitler in 1933 became ‘Führer und Reichskanzler’ and in 1943 Germany’s government and state chief and commander of the army, many Jewish intellectuals understood they had to wake up to the notion that there was nothing good for them left in Europe. They fled to safer places like the USA, Britain and Palestine, rightly fearful of fascism.

In December 1936 Jewish musicians, primarily displaced from Germany, Hungary, Poland and Austria formed in Tel Aviv The Palestine Orchestra, the current Israel Philharmonic Orchestra.

Gys Karten, born in Zaandam (Holland) joined in 1937 as a principal clarinetist, one year after the establishment of the orchestra by Bronislaw Huberman. Gys was the only ‘Christian’ amongst at approximately seventy of the best Jewish musicians. He would remain there until 1946.

 Gys Karten is 80 years now. Although he worked 35 years after the war as a musician at Broadcasting, he mentions his time at the renowned Palestine Philharmonic Orchestra the best time of his life. As a young muscian ‘still a brat” he says himself, he played under conductors such as Toscanini, Weingartner, Malcolm Sargent, Steinberg, Dobrowen, Szenka, Munch and others.
Gys Karten: “Playing under Arturo Toscanini, I shall never forget. An experience beyond words. He often stood there directing with one hand and then, quite unnoticed, the other hand raised slowly and I gave everything. The maestro lifted me up as it were, let me play beyond my level. And so did the others. All the musicians in the orchestra, where German language was enshrined and not the obvious English and alongside Ivrit in Palestine, all the musicians were the absolute top. They were masters in concert. Those strings..! I never heard something like that, not even later on in the Concertgebouw Orchestra (Holland). When the legendary Huberman became ill and the request was who would replace him as solist all the violinists stood up, they all wanted to play as a substitute of Huberman’s Brahms. And one by one they could, there was not an ounce overconfidence in.”

“Ivriet!”

Gys Karten joined the Palestinian Orchestra because after the departure of Louis Staal late 1936, they could not find a Jewish first clarinetist. He applied for the job and after the audition in Zürich he was accepted and went by boat to Palestine, and left his pregnant wife behind in the Netherlands. Only after six weeks when the family reunited in Tel Aviv he saw his first son Rimsky, named after the Russian composer Nicolai Andreyevich Rimski-Korsakov. Rimsky grew up in Palestine, went to school, had Jewish friends spoke Ivrit. If Dutch was spoken at home the boy preferred the Hebrew and shouted angrily: “Rak Ivriet! Rak Ivriet!” And he insisted that Sabbath was held on every Friday night. Back in the Netherlands, 9 years old, he had to learn Dutch. Rimsky did not become a musician: he is looking for ‘luck and brooche’ in advertising world. As a boy he studied violin under his father while secretly reading a comic. Karten has two other sons, Ronald and Edward, no one in the music but successively in the PR and communication technology.

Bomblet

According to Gys Karten the Jewish musicians of the Palestinian Orchestra never talked about the war. While they made music which they did brilliantly, the Jews in occupied Europe underwent a terrible fate. Karten: “Frankly, that war was rarely discussed. Sometimes an Italian airplane dropped a bomblet on Tel Aviv, only then you realized there was a war. We sent packages to relatives in Europe, which never arrived at its destination. If we took the orchestra on tour to Jerusalem or Haifa, or Egypt or Libanon we rode in armoured busses or groomed trains. The Arabs then were very friendly, they never molested us. The culture life in Tel Aviv was very plaisant in that time. At night when my wife and I took a walk in Tel Aviv we heard someone playing the violin or the piano from almost every house. There was a great respect for a member of an orchestre, a musician was somebody who was in high repute. For example, I got adressed as ‘Professor’ and was treated with all respect. There I was Mister Musician, in the Netherlands only just Johnny the Musician.”

Filosemiet

About the technique of cutting ‘straws’ for his ES-clarinet: if Gys cut a reed it lasted for years; the straws bought in the shop he could throw away after three months. Over his 35-year as a broadcaster musician, there appear to be differences in character between brass and woodwinds, between strings and percussion.Many colleagues are deceased, Karten accompanied already many colleagues on his last journey. Gys Karten was indeed a conservatory classically trained professional who could spritually handle Mozart always managing to find the right leading, he managed flawlessly imitating Benny Goodman. He knew his way to Tyrolean music, ask him to play a sentimental Malando-like tune or somewhat kitschy waltz he knew how to do it. He worked with Jaap van Zweden of whom Karten thinks is an excellent violinist and with a number of talented musicians broadcasting, whose names he doesn’t mention, afraid he might forget someone.By his stay in Palestine Gys Karten became a filosemiet thoroughbred. Like no other he could perform work of Jewish composers such as Daniel Belifante, Sem Dresden, Marcel Lavrij, Darius Milhaud, Vittorio Rieti, Alexander Tansman, etc. etc. Thick scrapbooks full of rave reviews left at least yours truly perplexed.

Hollywood

But… where is his clarinet? Does Gys Karten still plays? ”I had more clarinets,” he says. “Wurlitzers German and Swedish Warsjevski’s, now I have no instrument in the house. I don’t play and listen no more and I have no need for it. On my 63th I could have an early retirement at the broadcasting company. 

My colleagues and my students - I also was a teacher - were surprised when I told them I was going to say goodbye to the music. But I put through, I did not want to become less good, did not want to lose my staccato and my self-criticism. When I stopped I was still in excellent condition and in shape. I sometimes feel that I would be able to play even now, although my hearing and my memory may be slightly degraded. It’s over, I could not have a better life as a musician. First played in Palestine with world-class musicians and toured, then worked happily as broadcasting soloist.I received many offers. After playing with Hugo de Groot in the Cinetone studio’s in Amsterdam I got a recommendation from my colleague out of the Palestine-time and the advice to go to Hollywood. He worked there and earned just fine. I was also able to go to South Afcica, at the last moment I refrained the offer because someone told me that ‘whites’ in Johannesburg had to sleep with a gun under their pillow. We are very shocked by it. Tickets for the trip were already in my possesion, because initially I wished to go. And for instance in Australia they wanted me in a radio band.”

I cried...

In retrospect, regrets? Karten: “No, it’s good. My family has always missed me because dad was always at work and could not be at home. During my early retirement I was a courier for my sons Edward and Rimsky, who work in the advertising business. I brought advertising material to their customers and waited for the corrections yo take back. So I became an eldery messenger waiting on the doorstep against whom could be said: “Wait in the hallway, you get the envelope back!”Karten: “That is what has happened. What does it matter?! I don’t care, did it for fun. eventually the faxmachine made my courier job redundant.”And... has there ever been a moment when ‘musician’ Gys Karten came into conflict with ‘courier’ Gys Karten? ‘Once,” he admits reluctantly, “I was driving the car back form Utrecht, I had to bring printingproofs to the Railway headquarters. Suddenly I heard on the radio playing the Israel Philharmonic Orchestra. I put the car in a parking lot along the way and I cried...”

Recensies uit de PSO periode o.a. uit de Palestinian Post

Klarinettist Gys Karten ( de ij van Gijs kennen ze niet in buitenland) heeft dikwijls als solist opgetreden in Israel, Egypte, Syrië, Libanon, Frankrijk, België, Duitsland en Nederland.
De kranten recensies over zijn successen in al die landen zijn in knipsels door Lena, zijn vrouw, allemaal bewaard in drie grote knipselboeken maar zijn zo talrijk dat er bijna geen doorkomen aan is.
Wij hebben er enkele geselecteerd uit zijn drie belangrijkste periodes:
1. Van 1937 - 1946: Solo klarinettist bij het Palestine Symphony Orchestra
2. Van 1946 - 1949: solo klarinettist bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest
3. Van 1949 tot aan zijn pensioen : solo klarinettist bij de Nederlandse Radio Unie

Deze pagina een kleine greep over zijn periode bij het PSO, of kortweg Palestine Orchestra

P.O. Soloist

Gys Karten solo clarinet of the Palestine Orchestra is now appearing for the first time at a subscription oncert in the Orchestra"s fourth series which opened in Haifa last night.
Mr. Karten, who is of Dutch origin, joined de P.O. in 1937 and prior to that played as an additional musician on the Mengelberg Orchestra on the Amsterdam Radio. He also made numerous appearences on the recital platform.
In the present series he plays the Mozart Clarinet Concierto under the baton of Michael Taube. The other items on the programme are the "Hafiner"symfony by Mozart and Beethoven"s second symphony.
The Tel Aviv concert takes place on Sunday night at the Ohel Hall ande the series comes to and end in Jerusalem next
Thursday at the Edison.



Duplicates of some critics

Concerts given by the Palestine Orchestra in Egypt, Palestine and Syria.
Soloist Gys Karten. Conductor M. Taube.
"As for the clarinet, Gys Karten's sureness of tone is phenominal, and his phrasing and clear untroubled musicianship were the guarantee of a really fine performance.
Gys Karten was magnificent from all points of view; he showed himself with a real affinity for the composer and his facile technique, beauty of tone and truly Mozartian phrasing made it a delightful performance".

"Gys Karten scored an exceptional succes as the first clarinettist to be heard in Egypt. Gys Karten played the Mozart Concerto with a warmth and purity of tone, which decisively convinced the audience of the possibilities of the clarinet".

"...Mr.Karten ne joue pas de la clarinette, il fait de la vie. On ne sauret parler de la technique avec laquelle il a mené le concerto de Mozart. Elle est insaississable à force de perfecion. Sa clarinette vit intensément creé de l'âme. Oeuvre sans doute admirable mais qui trouve exécutant à sa taille. On rencontre rarement un aussi grand clarinettiste.La virtuosité de Mr. Karten utilise les hombreux régistres de la clarinette avec une souplesse, une précision technique, une diversité de timbres remarquables".


Clarinettist scores in Mozart Concerto>
By John Argy

The second concert of the Palestine Orchestra, which was also conducted by Michael Taube, at the Ewart Memorial Hall last night, provides quiet but sustained enjoyment. The programme was once again kept to familiar lines, consisting of well-known works by three classical composers: Bach, Mozart and Händel.
It was good to hear this type of music played as presumably the composers had written it - not by a swollen orchestra of 70- odd musicians, but by one of chamber proportions.
The soloist of the evening was Gys Karten, the orchestra's brilliant young clarinet player, who took a distinguished part in the concert.
The conductor was at de pianoforte for Bach's sixth Brandenburg Concierto, the first item of the program. This work is slighter than its five companions and the absence of violins and the prominence of the darkley- coloured violas give it a character of deep austerity. The players' performance of this work was unnecessarily solid, and at times ragged, giving one the impression of having been under-rehearsed. Taube fell into the trap of over-emphasising the severe lines of the composition, which the result that it sounded much more somber and heavy than it really is.
As I have indicated in passing, Gys Karten's playing of Mozart's Clarinet Concierto was superb. His tone never wavered,his phrasing was perfect. He never attempted to outshine the orchestra bu filled in his part with admirable judgment and richly deserved his applause.
The concert concluded with a lively performance of Haydn's Symphony in D major(The Clock).

"Mozart's "Concerto for Clarinet"is a living illustration of this(..) evolution. It gives the soloist every opportunity to display his exceptional talents and Gys Karten, who gave a remarkable performance full of brio and fire, is a clarinettist who took full advantage of the opportunity".

"....und die tiefe Lyriek des letzten Instrumentalswerks von Mozart, des herrlichen Klarinettenkonzertes, das kaum volkommener gespielt werden kann als Gys Karten es interpretiert hat...."

De Maestro is niet meer...

Het is 17 juli 2015 en waar we eigenlijk de laatste tijden op voorbereid zijn, is vandaag tegen 10 uur gebeurd. Het hart van Gijs heeft het na 98 jaar opgegeven. Een  hart dat klopte voor zijn grootste liefdes, de muziek en zijn Lena. Een goed hart, in een groot man, die op zijn beurt onnoemlijk veel  harten over de hele wereld deed overslaan van bewondering en vreugde door de betoverende klanken uit zijn klarinet. 

Zijn muziek en de dierbare herinneringen aan hem blijven zolang we leven, maar van zijn lichaam namen we afscheid op donderdag 23 juli jl. te Den en Rust in Bilthoven. Dezelfde plek waar zijn vrouw op 30 maart 2005 werd gecremeerd.

Later zal zijn as dan ook worden bijgezet naast Lena op De Noorderbegraafplaats in Hilversum op steenworp afstand van waar ze 60 jaar hebben gewoond. Romantisch? Zeker weten!

In zijn jeugd als hij Lena zag, hemeltjelief, wat moest het hart pompen om de zenuwen de baas te blijven. En daarna bij elke keer als hij zich in zijn rokkostuum moest hijsen en op het podium, of in de studio zijn talent ten beste moest geven. Hij heeft weleens verteld over de plankenkoorts die hij had voor een solo- optreden, tot overgevens toe of migraine. 

Ik was in het Concertgebouw voor een Zaterdagmiddag Operaconcert van de VARA waarin hij speelde in het Omroeporkest toen ik een lelijke migraine aanval kreeg. Ik kon het geluid van de muziekinstrumenten niet meer verdragen en Rims bracht me naar de Solistenkamer en daar kwam zijn vader in de pauze mij opzoeken. Hij legde me op de sofa en vertelde me hoe ook hij leed aan migraineaanvallen. Maar hij moest weer optreden en liet mij voorts in de handen van de daar aanwezige tv-presentator Jan Willem Hofstra. Heel bijzonder vond ik dat. 

Gijs was voorgoed mijn held, een man met een groot hart, dus. 

Dat hij menig ander vrouwenhart deed kloppen, maakte ik mee toen hij soleerde in het Kurhaus in Scheveningen. Op weg naar dat toenmalig circustheater zag ik op bomen en lantarenpalen affiches aangeplakt die het bijzondere concert aankondigden: Gijs Karten, klarinet en Thomas Magyar, viool. Ik zal het nooit vergeten. 

Schoonmama en ik reden met Rims mee en op hun gezichten las ik alleen maar trots. Hij speelde een prachtige solo en in de pauze gingen we naar hem toe naar de solistenkamer, waar een lange rij mensen, voornamelijk vrouwen, stond te wachten om op hun beurt om de Maestro, zoals ze hem noemden, te feliciteren. Ma en ik zaten in een hoekje naast David Zimmerman, de dirigent, en keken verwonderd toe naar het tafereel dat zich voor ons afspeelde: kushandjes, buigingen, omhelzingen, een vrouw ging zelfs op haar knieën: ohhh Gijs! Maestro..' Ik wist niet wat ik zag en keek naar ma. " Snap je nu waarom ik bijna nooit meega met hem? Aanstellerij!" vond ze. Voor mij echter kon hij niet meer stuk en ook Rims was vol bewondering voor zijn vader.

Hij had een sterk hart. Eenmaal is het over de kop geslagen en kwam papa in het ziekenhuis terecht. Rust, dat was wat het hart een tijdje nodig had. En of dat niet genoeg was deed Lena, die erg geschrokken was, er nog een schepje bovenop: geen chocoloa meer, geen slagroom, geen kaas, allemaal dingen waar hij van hield en volgens haar slecht voor het hart waren. Verboden 'vruchten' tot zijn grote verdriet. 

De laatste jaren van zijn leven echter heeft hij flink ingehaald, want vooral chocola kon hij niet weerstaan. Als we bij hem kwamen in De Stichtse Hof waar hij sinds januari 2012 werd vertroeteld door de verzorgenden, en we zagen die bruine vlek op zijn trui onder die machtige kin van hem op zijn borst, dat wist je het al...hij had genoten! En zijn hart klopte gewoon door.

Na de verspreiding van het bericht van zijn overlijden, kwamen onze buurvrienden in Spanje hun medeleven tonen.  Ze kennen pa van de verhalen en van zijn muziek, waarvan ze zijn cd met plezier in de auto afspelen. We hadden ooit verteld hoe hij als jong musicus, vers van het conservatorium furore had gemaakt als soloklarinettist in het Palestine Philharmonic orchestra, later IPO, het wereldberoemde Israelisch Philharmonisch Orkest. Hoe hij in toenmalig Palestina was beland dankzij zijn succesvolle proefspel in Zürich en door Arturo Toscanini himself was aangesteld, en hoe Rimsky met zijn moeder hem achterna waren gereist en hij zijn eerste 10 jaar van zijn jeugd in Israël had doorgebracht. Rimsky vertelde dat hij zich herinnerde dat hij met zijn moeder naar concerten meemocht en meemaakte hoe zijn vader daar op het podium staande ovaties in ontvangst nam. Maar ook en dat was de andere kant, dat hij hem als vader dikwijls moest missen omdat hij met het orkest vaak op reis was door Israël, Syrië, Libanon en Egypte. Maar hoe trots hij was als hij zijn vader hoorde soleren over de radio van Cairo en Beiruth. 

" Maar wat was je vader voor een man? " vroegen ze. " Hij heeft de blauwe ogen van Rimsky of omgekeerd, knappe man op de foto's maar hoe was hij thuis? Met de kinderen bijvoorbeeld?" 

Dat was een goeie vraag van onze buurvienden.

In onze herinnering was hij bijna altijd weg, behalve voor zijn leerlingen die hij thuis les gaf.  Overdag repetities, les geven op het conservatorium in Maastricht, schoolconcerten en 's avonds solo-optredens in concerten, opnames voor de radio, verder zijn ' schnabbels ' met bijvoorbeeld de door hem opgerichte orkestjes, zoals het tango-orkest of het Tirolerorkest, het lichtere genre onder de naam Tony Karten. Vooral niet te vergeten het bekende Trio di Fiati  waarmee hij samen met fagottist Arnold Swillens en hoboïst Cor Coppens door het land trok en naast gewone optredens schoolconcerten gaf.

De indrukwekkende knipselboeken die zijn moeder bijhield van de vrachten aan krantenrecensies spreken boekdelen. Hij leefde een boeiend leven met en voor de muziek, en intussen draaide de wereld voor hem alleen nog door voor zijn passie voor het voetbal.

Na zijn pensionering kwam de caravan vaker van stal, en ging hij met Lena op stap door Europa. Hij was toen 62, gezond op een kleine doofheid na, en vitaal. Pijprokend liep hij zijn dagelijkse rondje met de rasbasset Humphry, hun langwerperige viervoeter die eigenlijk nooit meewilde, maar met koekjes werd meegelokt. Hij maakte zich gedienstig voor Edward in de drukkerij om koeriersdiensten te verzorgen. Toen de kleinkinderen werden geboren kwijtte hij zich als liefhebbende opa samen met Lena van het oppassen op Justin en Chip. Hij was een goedgehumeurd man, a-technisch ook wel, maar leefde een beetje buiten de werkelijkheid, zoals bekend is van de meeste bekende kunstenaars.

Zijn klarinet heeft Gijs nooit meer aangeraakt. Het was moeilijk te doorgronden wat hij voelde als wij er naar vroegen of zelfs zijn collega's die daar stomverbaasd op reageerden. In het laatste interview die hij gaf voor de Spreekbuis sprak hij zich daarover als volgt uit: 

" Mijn gehoor was achteruitgegaan. Het is voorbij, een beter leven als musicus had ik mij niet kunnnen wensen. Ik kreeg om de haverklap aanbiedingen. Van een collega kreeg ik het advies om naar Hollywood te gaan. Daar zou ik veel kunnen verdienen. Ook kon ik naar Zuid Afrika, de tickets lagen al thuis, maar het idee om met een pistool onder je kussen te moeten slapen, zoals werd voorgespiegeld, was geen optie. Ze wilden mij in Australië ook hebben voor een radio orkest en zelfs in Canada werd aan me getrokken...

 Achteraf spijt had ik niet. Mijn gezin moest mij altijd missen omdat ik eeuwig aan het werk was en dus niet thuis kon zijn. Ik had er plezier in dat ik mijn zoon kon helpen met koeriersdiensten. Of dat niet in conflict kwam met mijn talent als musicus, vraagt u? Eenmaal....gaf ik toe, ik reed met de auto terug uit Utrecht en was met drukproeven bij het kantoor van de NS geweest, ineens hoorde ik op de radio het IPO spelen. Ik heb toen de wagen op een parkeerterrein langs de weg gezet en heb zitten huilen..."

Tijdens de crematie hoorden we Gijs Karten op zijn klarinet met het adagio uit het Klarinetconcert van Mozart en het adagio van het Strijkquintet van Carl von Weber.

Vervolg: carrière Gijs Karten in Nederland

KLARINETTIST GIJS KARTEN ZEGT:

Jazzmusici spelen iets in de regel lelijker dan het is 

Stan Hasselgard: onbeholpen, Jimmy Noone: afgrijselijk 

Benny Goodman kan er wel wat van 

Deze keer dus voor de eerste maal een blinddoekproef met iemand uit de ‘klassieke’ sector, iemand die min of meer buiten het wereldje van de jazzmuziek staat. Het was deze keer uiteraard niet de bedoeling, dat de ondervraagde, de orkesten of solisten zou weten te herkennen, gevraagd werd slechts naar zijn oordeel over een bepaald facet van de gedraaide platen. Wij kozen daarvoor de klarinet, geen wonder als men bedenkt, dat de heer Gijs Karten uit Hilversum, die wij – met onder de arm een tas met platen – een bezoek brachten, tot een van de meest vooraanstaande klarinettisten van ons land mag worden gerekend.

Deze Zaandammer van geboorte ontving zijn opleiding van Rudolf Gall, klarinetttist van het Concertgebouworkest. Hij speelde reeds voor de oorlog jarenlang in het symphonie-orkest van Tel Aviv, dat onder leiding stond van de fameuze Arturo Toscanini, na zijn terugkeer in Nederland werd hem de solo-klarinetplaats aangeboden in het Omroeporkest van NRU. Gijs Karten treedt regelmatig op als solist op bij gerenomeerde radio-orkesten, ook in de Zaanstreek was dat verschillende malen het geval.

Gijs Karten staat beslist niet vijandig tegenover de jazzmuziek. Hij liet ons verschillende opnamen horen - hoofdzakelijk van grote orkesten -  welke hij zeer waardeerde; enige jaren geleden had hij de leiding van een radioorkest met een zeer bijzondere bezetting (o.a. twee klarinettisten, basklarinet en, als wij ons goed herinneren, fluit en hobo), dat zich bewoog op het terrein van de moderne amusementsmuziek.

T’Aint Clean, klarinet Boyd Center, o.a. werkzaam geweest bij Paul Whiteman.

“Wel een oude plaat (en halverwege de plaat). Nou, van deze heb ik het wel gehoord. Kort en krachtig, dit komt neer op het verkrachten van het instrument. Die man speelt sax op een klarinet, hij blaast op een veel te licht rietje en daarom heeft hij zo’n jank-geluid, dat niets met klarinet te maken heeft. Niettemin, hij zal er wel best geld mee hebben verdiend…”

Sorry, klarinet Don Murray, klarinettist uit orkest Bix Beiderbecke.

“Een vreselijke stijl, alles hetzelfde. Klarinettistisch gezien is dit wel wat beter, maar toch echt – wat wij noemen – een jazzklarinet zonder pretenties. Nee, ik kan het niet erg bewonderen. Het is allemaal zo vlak als een plankje en technische dingen doet hij niet.”

A Porters Love Song, klarinet Jimmy Noone.

“Wat een vreselijke plaat. Het is ongeveer hetzelfde als de vorige plaat. Nu, het is niet veel moois. Ik heb toch een ontzettende afkeer van dixieland-ensembles en dit is wel erg afgrijselijk. Dit alles heeft eigenlijk niets met klarinetspelen te maken.”

Clainet Lament. Klarinet Barney Bigard, orkest Duke Ellington.

“Ja, dit is kwalitatief heel wat beter, ook het arrangement is crimineel. De solist kan ontegenzeggelijk klarinetspelen, maar het geluid daar ben ik niet weg van. Die glissandi maakt hij heel knap, dat is verdraaid moeilijk. (En na afloop). Mag ik die plaat nog eens horen? Als hij dit werkelijk met een mooie toon had gespeeld was het fantastisch geweest. Die harmonieën, dat is net een orgeltje. Deze grote orkeststijl daar hou ik erg van. Zie je, dat is iets wat wij (uit de klassieke sector, red.) nooit begrijpen. Zij (jazzklarinettisten) blazen iets meestal lelijker dan het is. Ik bedoel, zijn toon is waarschijnlijk mooier dan zoals hij hier speelt. Ik vond dit de eerste goede plaat.”

Wonderful, klarinet Pee Wee Russel, orkest Eddie Condon.

“O jee, weer zo iets afschuwelijks, wat klinkt dat onbeholpen.” (En met een gezicht waarop de afschuw te lezen valt). “Dat is in één woord afschuwelijk. Die man is nog niet eens een dilletant. Nee, ik kan me er alleen maar kwaad over maken dat men de moeite neemt zoiets op te nemen. Dit is werkelijk beneden alle kritiek.”

Three Little Words, klarinet Benny Goodman.

“Dit is verreweg het beste van wat ik tot nu toe heb gehoord. Benny Goodman, hè? Ja, dat is een klarinettist. Het enige wat mij – bij deze opname althans – wat stoort is het dunne geluid. Ik ben een grote bewonderaar van Goodman. Hij heeft een heel goede techniek, niet wat wij noemen een ‘zwendeltechniek’ en bovendien weet hij iets met zijn geluid te doen.”

All the things you are, klarinet Stan Hasselgard.

“Hier moest nu Benny Goodman gestaan hebben, dan had het anders geklonken. Dat geluid van die klarinettist is beslist niet mooi. Het klinkt onbeholpen, technisch is het log en zijn intonatie is slecht. Het arrangement is wel aardig. Het is echter een kopie van Benny Goodman. Daaruit blijkt, dat die klarinettist persoonlijkheid mist. En daar hij technisch en qua toonvorming ook niet veel te zeggen heeft, blijft er eigenlijk niets over.

Zie je, een Louis Armstrong heeft – naar klassieke maatstaven – ook een trompettoon van niets. Maar die man heeft zo’n enorme persoonlijkheid dat hij toch fascineert. Maar deze klarinettist, nee, die heeft noch toon, noch persoonlijkheid. Hij heeft dus eigenlijk niets…”

...Gijs Karten, meester onder de meesters...

Uit het Rotterdamsch Nieuwsblad van 11 november 1946

…Zondagmorgen was in het Coloseum Theater opmerkelijk veel jeugd aanwezig. De jongelui hadden geluk, want er is deze morgen klarinet gespeeld, zoals men het maar zelden te horen krijgt. Bronislaw Huberman heeft wel geweten, wien hij naar het orkest in Tel Aviv haalde, want Gijs Karten is een meester onder de meesters. Een prachtige toon, een fabelachtige techniek – die in het Andante met de geestige variaties uit het Concert voor klarinet en orkest van C.M. von Weber wel eens tot jachten leidde – en een echte muzikaliteit. Bijzonder mooi klonk het Lento met de begeleidng van voornamelijk celli en alten. Het succes van den solist was enorm…
G. M. D.

Joodse Muziek ( uit: Het Nieuw Israelitisch Weekblad van 06 02 1948 door Max Vredenburg)

…Dat de jonge clarinettist (Zaandammer van geboorte) de Hora met evenveel verve en vuur voordraagt als een Palestinenser, zal u duidelijk zijn: Gijs Karten was gedurende 9 jaren solo-clarinettist van het Palestijns Philharmonisch Orkest één der weinige Christenen in een orkest van bijna 70 Joden!
Nog is hij vol van de prestaties van het orkest, met welke hij zoveel lief en leed heeft gedeeld. ”Weet u” merkt hij op, ”het zou in Palestina niet gebeuren dat er plaatsen vrij bleven op een concert; integendeel men komt ruimte te kort. De bevolking houdt van zijn kunstenaars; wij leden van het orkest werden bij ziektegevallen gratis door de doctoren gehopen en in de meeste zaken kregen we 10% korting. Wat mijn gezin aangaat, zowel mijn vrouw als mijn zoontje als ikzelf, wij ondervonden steeds de grootste waardering en welwillendheid en als Christenen en als Hollanders. Op de jaarlijkse orkesttournées viel het me op, hoe schreeuwend er de maatschappelijke tegenstellingen zijn; een middenklasse schijnt te ontbreken, terwijl de talrijke paria’s, de weggeworpen eetresten van de straten oprapen. Zoiets bestaat in Palestina absoluut niet!” Hoe het met de talen ging?: ”Mijn zoontje moet weer… Hollands leren, hij sprak alleen Iwriet.”
In Rotterdam is men natuurlijk erg ingenomen met zulk een vakman, in Palestina zal hij worden gemist…